Гульмира Ямиловна » 08 ноя 2014, 09:24
Тел... Өс кенә хәрефтән торған ҡыҫҡа ғына һүҙ. Ә ошо һүҙҙә күпме мәғәнә, көс ята! Тел - быуаттар буйына тупланған рухи хазина, ата-бабаларыбыҙҙан быуындан быуынға күсә килгән изге аманат.Уның ярҙамында беҙ аралашабыҙ, уй-хистәребеҙ менән бүлешәбеҙ. Бына ошо гүзәл телебеҙҙең һағында, беҙ, башҡорт теле уҡытыусылары торабыҙ. Ә ниндәй ул бөгөнгө башҡорт теле уҡытыусыһы? Ул бөгөнгө талаптарға яуап бирәме? Мин ошо һорауҙарға яуап табырға теләйем. Иң беренсе,минеңсә, уҡытыусы үҙе туған телен һөйөргә,уның өсөн утҡа-һыуға инергә, теле өсөн ҡалҡандай торорлоҡ шәхес булырға тейеш.Ә уҡыусыһын ғәмһеҙлектән,хуш күңеллелектән, вайымһыҙлыҡтен (!) арындырырға, ҡыҙыҡтырырға, яндырырға,ҡабыҙырға бурыслы.Ә кемделер ҡабыҙыр өсөн, үҙеңә осҡон (!) булыу мотлаҡ! Икенсе яҡтан ҡарағанда, уҡыусыларҙы элекке кеүек әҫәрләнеп шиғырҙар, хикәйәләр уҡып ҡына ҡыҙыҡтырып булмай хәҙер.Быны һәр кем белә,аңлай.Сөнки заман башҡа - заң башҡа. Бының өсөн беҙгә бер генә юл ҡала, уҡыусыларҙы үҙгәртә алмайбыҙ икән,үҙебеҙгә үҙгәрергә, үҫергә,камиллашырға,яңынан-яңы технологияларҙы үҙләштерергә.Элекке ваҡыттағы кеүек ,йә әрләп,йә маҡтап,оялтып ҡына замана балаларын тәрбиәләп булмай.Сөнки беҙ уҡытыусы ғына түгел, тәрбиәсе лә.Үҙебеҙҙең эшебеҙ,ҡылығыбыҙ,тормошобоҙ менән өлгө булырға тейешбеҙ. Уҡыусыларыбыҙ беҙҙең арттан эйәрһен өсөн, әйтеп үткәнемсә,үҙ фәнебеҙҙән генә түгел,ә тормоштоң бар яғынан да алға киткән, ысын мәғәнәһендәге юғары квалификациялы белгес булырға тейеш бөгөнгө башҡорт теле уҡытыусыһы. "Беҙ -йәш быуынды тәрбиәләүсе ижад кешеһе",-тигәйне И.Шарапов бер мәҡәләһендә. Бөгөнгө уҡытыусы ижади яҡтан да һәләтле, үҫешкән булырға тейеш. Ижади эшләп кенә беҙ уҡыусыларҙы ла ижади эшмәкәрлеккә,үҙ аллы фекер йөрөтөргә, үҙ ҡарашын яҡларға,үҙ һүҙен әйтергә өйрәтә аласаҡбыҙ. "Ижад" һүҙе артында күп мәғәнә ята, әлбиттә.Әммә һәр уҡытыусы үҙе теләгән юлды һайларға тейеш. Яңы технологиялар, компьютер,интерактив таҡталар менән генә түгел, әле һаман дәреслек менән эшләү кимәле түбән ҡайһы бер уҡытыусыларҙың.Ә бөгөнгө заман уҡыусыһына беҙ йүнәлеш бирергә,ярҙам күрһәтергә,уға яҡын дуҫ булырға бурыслыбыҙ.Уҡыусыны тәрбиәләүҙә беҙгә ата-әсәләр ҙә ярҙам итергә тейеш, һөйләшеп,кәңәшләшеп эшләгән эш һис ҡасан да тарҡалмаҫ!Бында инде ,ғөрөф-ғәҙәт,йолалар һис шикһеҙ нигеҙ булып тора. Өлкән быуын авторитеты ғаилә ныҡлығына туранан-тура йоғонто яһай. Өлкәндәргә хөрмәт менән ҡарауҙа халыҡ аҡылы,халыҡ традициялары, ғөрөф-ғәҙәттәренең ҡеүәтле көсө тора. Бына шуның менән беҙ көслө бөгөн!Тимәк, хөрмәтле коллегалар, телем, илем тип янып ошо предметты уҡытыуға тотонғанбыҙ икән, ярған бураҙнабыҙҙан ситкә тайпылмай, арымай-талмай, ата-бабаларыбыҙ рухына тап төшөрмәй, зауыҡлы,белемле, мәрхәмәтле балалар тәрбиәләүебеҙҙе дауам итәйек. Телебеҙ йәшәһә,илебеҙ йәшәр,илебеҙ булһа, беҙ ҙә бар булырбыҙ. Киләсәгебеҙ яҡты, юлдарыбыҙ тигеҙ, халҡыбыҙ имен генә булһын!